การพัฒนาสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ The Development of Rehabilitation and Promotion of Healthy Aging Park

          การวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ แบ่งการวิจัยออกเป็น 3 ระยะ ตามลำดับ คือ การสำรวจข้อมูลพื้นฐานและปัญหาสุขภาพของผู้สูงอายุในชุมชน การพัฒนาและออกแบบสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ และการศึกษาผลของการใช้สวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่างจำนวน 69 คน สำหรับการสำรวจข้อมูลพื้นฐานและปัญหาสุขภาพ จำนวน 80 คน สำหรับการทดสอบสมรถภาพทางกาย และจำนวน 31 คน สำหรับการออกกำลังกายด้วยสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย เป็นแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างและแบบประเมินที่คณะนักวิจัยสร้างขึ้น ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือโดยการคำนวณค่าดัชนีความสอดคล้อง (Index of Item Objective Congruence) เพื่อหาค่าความแม่นตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยวิธีวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ โดยใช้สถิติค่าความถี่ (Frequency) ค่าเฉลี่ย (Mean) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) ค่าร้อยละ (Percentage) และ Paired-Samples T-Test คำนวณด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป

          ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างมีโรคประจำตัวสูงร้อยละ 54.86 เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง และภูมิแพ้ ผู้สูงอายุชาย มีความแข็งแรงของขาอยู่ในเกณฑ์ต่ำมาก และมีความแข็งแรงของแขน และความยืดหยุ่นของไหล่ทั้งสองข้างอยู่ในเกณฑ์ปานกลาง ส่วนผู้หญิงมีความอ่อนตัวของหลังและความแข็งแรงของขาอยู่ในเกณฑ์ต่ำ และมีความยืดหยุ่นของไหล่ทั้งสองข้างอยู่ในเกณฑ์ต่ำมาก นำข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์ประกอบการออกแบบสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ได้สถานีออกกำลังกายจำนวน 3 สถานีที่สอดคล้องกับปัญหาสุขภาพ สภาพพื้นที่ และความต้องการของชุมชน ประกอบด้วย 1) สถานีฟื้นฟูและพัฒนาความอ่อนตัวของไหล่และแขน 2) สถานีฟื้นฟูและพัฒนาความแข็งแรงของกล้ามเนื้อไหล่และแขน และ 3) สถานีฟื้นฟูและพัฒนากล้ามเนื้อขาให้กลุ่มตัวอย่างทดลองใช้สวนที่สร้างขึ้นออกกำลังกายต่อเนื่องกันนาน 3 เดือน พบว่า ผู้สูงอายุชายมีค่าเฉลี่ยสมรรถภาพทางกายด้านความแข็งแรงของกล้ามเนื้อขา เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และผู้สูงอายุเพศหญิง มีค่าเฉลี่ยสมรรถภาพทางกายด้านความอ่อนตัวของหลัง ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อขา ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแขน และความยืดหยุ่นของไหล่ซ้าย เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยมีความพึงพอใจของกลุ่มตัวอย่างและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องต่อสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพในระดับมาก สรุปได้ว่าสวนพัฒนาสวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ จำนวน 3 สถานี สามารถใช้ในการส่งเสริมสุขภาพและสมรรถภาพทางกายของผู้สูงอายุที่ดีขึ้น

คำสำคัญ: สวนฟื้นฟูและส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ  ผู้สูงอายุ

          The objective of this research was to develop the rehabilitation and promotion of Healthy Aging Park. There were three consecutive phases in this research: to study the health status and health problems of the elders in the community, to develop and design Rehabilitation and Promotion Healthy Park for elders, and to study the results of the utilization of the Rehabilitation and Promotion Healthy Aging Park. The sample group of the survey of health status and problems were 69 elders while 80 elderlies were for the physical fitness test and 31 elderlies were for testing exercises at Rehabilitation and Promotion Healthy Aging Park for three months. The samples of this research were selected by voluntary technique. Questionnaires and an evaluation form as the instruments were used in this research. Index of Item Objective Congruence (IOC) was employed as a procedure for evaluating the questionnaire’s content validity. Moreover, the quantitative data were evaluated by using frequency, mean, standard deviation, percentage, and Paired-Samples T-Test.

          It was found that most of the elderlies had underlying disease (54.86%) such as diabetes, hypertension, high cholesterol, and allergy. Males physical fitness test results had very low leg strength, moderate arm strength and shoulder flexibility. Females had very low back flexibility, low leg strength and very low of both shoulder flexibility. The results were applied for the designing of the Rehabilitation and Promotion Healthy Park that fits community demands. This park consisted of three stations: 1) rehabilitating and enhancing shoulder and arm flexibility; 2) rehabilitating and enhancing shoulder and arm strength; and 3) rehabilitating and enhancing legs strength. After 31 elder volunteers’ three months of continuous exercises at the Rehabilitation and Promotion Healthy Park, male volunteers increased their physical fitness, only leg strength, at the level of significance (p < .05). Female volunteers’ physical fitness, back flexibility, leg strength, arm strength and left shoulder flexibility, increased at the level of significance (p < .05). The satisfaction of samples and stakeholders on the Rehabilitation and Promoting Healthy Aging Park was very high, at the level of “strongly required.” All three stations in the Development Rehabilitation and Promoting Healthy Aging Park could be utilized to reach the goal of success in community promotion of aging health and physical fitness.

Keywords: The Rehabilitation and Promotion Healthy Aging Park, Elderlies