การศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินงานคู่หูโรงเรียนส่งเสริมทันตสุขภาพ เขต 5

          จากสภาวะทันตสุขภาพเด็กมีปัญหาเรื่องสุขภาพฟัน การสำรวจทันตสุขภาพแห่งชาติเขต 5 เด็ก 5 ปี พบฟันผุร้อยละ 80 วิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินงานคู่หูส่งเสริมทันตสุขภาพเขต 5 จังหวัดนครราชสีมา, ชัยภูมิ, บุรีรัมย์ และสุรินทร์เลือกกลุ่มตัวอย่างอย่างเฉพาะเจาะจง โดยในแต่ละจังหวัดเลือกโรงเรียนที่มีการดำเนินงานทันตสุขภาพ ระดับดี2 โรงเรียนนำมาจับคู่กับโรงเรียนอื่นที่มีขนาดใกล้เคียงกันรวม 8 โรงเรียนคู่หูส่งเสริมทันตสุขภาพ (16 โรงเรียน) เก็บข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์ ในเดือนมิถุนายน 2553 ศึกษาเอกสารผลการดำเนินงานโรงเรียน และสังเกตกิจกรรม และบันทึกวิดิทัศน์ ลงบันทึกแบบตรวจสอบรายการด้านปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินโครงการเป็นวิจัยเชิงปริมาณ และเชิง คุณภาพสถิติใช้การวิเคราะห์การทดสอบความเป็นอิสระ Mann Whitney U Test และKruskal Wallis Test การหาขนาด สัมพันธ์ Biserial, Cramer’s V ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลแบบสามเส้า ด้านข้อมูลและด้านวิธีรวบรวมข้อมูล และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา พบว่ากลุ่มโรงเรียนที่ชนะการประกวดกับกลุ่มโรงเรียนที่ไม่ชนะการประกวดโรงเรียนคู่หูส่งเสริม ทันตสุขภาพเขต 5 มีความแตกต่างกันในปัจจัยการที่โรงเรียน, ชุมชนมีการระดมทรัพยากรในท้องถิ่น เพื่อพัฒนางานทันตสาธารณสุข และปัจจัยการควบคุมอาหารอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยมีขนาดความสัมพันธ์ Biserial Correlation ที่0.635 และ 0.564 ตามลำดับ จังหวัดสุรินทร์มีการนำความรู้ด้านทันตสุขภาพสอดแทรกในวิชานาฏศิลป์ จังหวัดชัยภูมิ มีการนำความรู้ด้านทันตสุขภาพสอดแทรกในวิชาวิทยาศาสตร์, สำรวจปัญหาทันตสุขภาพเพื่อแก้ปัญหาในโรงเรียน จังหวัดบุรีรัมย์ผู้อำนวยการโรงเรียนทำปฏิญาณร่วมกับชุมชนว่าต้องไม่มีการจำหน่ายน้ำอัดลม ขนมหวานในโรงเรียน และมีกิจกรรมครูเยี่ยมบ้านให้ความรู้ผู้ปกครอง จังหวัดนครราชสีมา มีการย้อมสีฟันเพื่อตรวจความสะอาดหลังแปรงฟันด้วย ยาสีฟันที่ผสมฟลูออไรด์โดยสรุป โดย 4 จังหวัดมีความแตกต่างกันในกลุ่มปัจจัยด้านบุคคล, ด้านทรัพยากรสิ่งแวดล้อม, ด้าน กลไกและกิจกรรมทันตสุขภาพ,ด้านภาคีเครือข่ายและด้านมาตรการทางวิชาการทันตสุขภาพ ในการดำเนินการคู่หูโรงเรียน ส่งเสริม ทันตสุขภาพ โดย 4 จังหวัดในเขต 5 มีความแตกต่างกันในปัจจัยที่โรงเรียนได้รับงบประมาณเพื่อพัฒนางาน ทันตสาธารณสุขและปัจจัยเครือข่ายนักเรียนดำเนินงานทันตสาธารณสุขอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และมีขนาด ความสัมพันธ์สูง Cramer’s V 0.931 และ0.850 ตามลำดับ

        Owing to child dental health problem, the results of dental health national survey revealed that in region 5, 80% of children 5 years old had dental caries. This research aimed to study the factors that affect the paired schools on dental health promotion in region 5; Nakhon Ratchasima, Chaiyaphum, Buriram and Surin province. Two gold standard health promotion schools were purposive sampling in each province and pairing with two normal schools at the same level. The study was conducted in June 2010 in 8 paired schools (16 schools). Data were collected by mean of interview, reviewing school dental health reports, observing activities and taking DVD record. Sign the check list of factors that affect project implementation. The quantitative and qualitative research, statistical independent test analysis using the Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis Test to find relative size Biserial, Cramer's V. Qualitative research controlled by Data & Methodological Triangulation technique and analyzed by content analysis .

         Found that the school won a contest with a school that did not win the contest, paired schools to promote dental health in region5 were different factors at the school & community had mobilized local resources to improve dental health and control food factor statistically significant at the 0.05 and the Biserial Correlation was 0.635, 0.564, respectively. all paired schools had tooth brushing after lunch, Surin model dental knowledge by intergrating into thaidancing course. Chaiyaphum model tought dental health care by intergrating into science course. In addition, dental health status survey was done to solve dental health problems in school. Burirum model, school director took leading role for policy of no selling soft drink and sweet both in school and in community and teachers did home visit to educated on parents dental health care. Nakhon Ratchasima model experimented plaque retention in student and promoted post-lunch brushing with fluoride toothpaste. In summary, Four provinces in region 5 were different in the four groups of factors : the individual, the environmental resources for dental health, the mechanism and dental health activity, the dental network and measures the academic dental health and different factors in the school's budget for the development of dental public health and operating dental student network highly statistically significant at the 0.05 level and is highly correlated Cramer 's V 0.931 and 0.850, respectively.